୮. ଗୋଧନ ସଂଖ୍ଯା ଓ ଗୋଷ୍ଠ ପରିଚାଳନା ଅଧିକାର ଆଧାରରେ ଗୋପାଳଂକ ପଦବୀ ବା ସଂଜ୍ଞା

ପ୍ରଶ୍ନ
ଯେଉଁ ଯୁଗେ ଗାଈ ସଂଖ୍ଯା ଧନେ ଗଣା ହୋଇ
ଗାଈ ଧନ ହେବା ହେତୁ ଗୋଧନ ବୋଲାଇ ।

ଗୋଧନ ପାଇଁ ଦେଶେ ଦେଶେ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇ
ସାହାସ୍ର ପୁରାଣେ ଏକଥା ଲେଖା ଅଛି ଭାଇ ।

ଯେ ଯେତେ ଗାଈ ଗୋଗୋଷ୍ଠ ହାନି ଲାଭ ବୁଝେ
ତେତେ ବଡ ପଦୁଆଳ ସେ ତ ସଭା ମଧ୍ଯେ ।

ଏ ଭାବେ ପଧୁତି ଅଟେ କେତେ ପରକାର
କେଉଁ ଗୋଷ୍ଠପତି ଅଟେ କେଡେ ପଦୁଆଁର ।

ସଭାର ମଧ୍ଯରେ ଭାଇ କହିବ ବୁଝାଇ
ଅଚ୍ଯୁତ କହନ୍ତି ବେଳ ଉଛୁର ହୁଅଇ ।।

ଉତ୍ତର
ଗୋପାଳ ସାଂଗିଆ ଯିଏ ପାଇଛି ଯେପରି
ପଦେ ପଦେ କହୁଅଛି ଶୁଣ କର୍ଣ୍ଣ ଡେରି ।

କିଳାକ ଯେ ତିନି ଧେନୁ ଅଟଇ ହେ ଭାଇ
ତିନି କିଳା ଯାର ଧେନୁ ଗୋପାଳ ବୋଲାଇ ।

ଏହିପରି ଦଶ ଗୋପାଳର ଧେନୁ ଯାର
ପୋଲାର ନାମ ତାହାର ବିଦିତ ସଂସାର ।

ଦଶ ପୋଲାରର ଗାଈ ହେଲେ ଜଣକର
ଝାଂକ୍ଯ ବୋଲି ତାହାକୁ ଯେ କହନ୍ତି ନିକର ।

ଦଶ ଝାଂକେ ଗାଈ ଯାର ହେବ ଆରେ ଭାଇ
ବେହେରା ପଦଟି ତାର ହୋଇବ ଯେ ତହିଁ ।

ଦଶ ବେହେରା ଯେତିକି ତେତେ ଧେନୁ ଥିଲେ
ଭୋଇ ପଦ ଜାଣ କଂସ ରାଜା ଦେଉଥିଲେ ।

ଦଶ ଭୋଇ ଗାଈର ଯେ ବୁଝେ ହାନି ଲାଭ
ମହାଭୋଇ ନାମ ତାର ପ୍ରଚାର ହୋଇବ ।

ମହାଭୋଇ ଦଶରେ ଯେ ଖୁଡେକ ବୋଲାଇ
ଦଶଖୁଡ ଉପରେ ଯେ ମହାଖୁଡେ ହୋଇ ।

ମହାଖୁଡେ ଗାଈ ଅଟେ ନନ୍ଦରାଜାଂକର
ଗୋପାଳଂକ ପରେ ରାଜା ତେଣୁ ନୃପବର ।

ଯାହା ପଚାରିଲୁ ଭାଇ କହିଲି ବୁଝାଇ
ଅଚ୍ଯୁତାନନ୍ଦ କହନ୍ତି କୃଷ୍ଣ ପଦ ଧ୍ଯାଇ ।